Giới thiệu
Gần đây khá nhiều anh em hỏi về vấn đề index (lập chỉ mục) trên Google Search Console (GSC) — một trong những yếu tố kỹ thuật quan trọng nhất trong SEO.
Nếu website của bạn không được Google lập chỉ mục, điều đó có nghĩa là toàn bộ nội dung sẽ không thể hiển thị trên kết quả tìm kiếm, dù bạn có viết bài chất lượng đến đâu.
Tại sao cần sửa lỗi Index?
- Vì index là “cửa ngõ” của SEO: chỉ khi trang được lập chỉ mục, Google mới có thể đánh giá, xếp hạng và hiển thị nó trên SERP.
- Lỗi không được index thường khiến website mất traffic tự nhiên, giảm tốc độ tăng trưởng từ khóa và khó xây dựng độ uy tín (E-E-A-T).
- Việc theo dõi và sửa lỗi index định kỳ trên GSC giúp bạn phát hiện sớm các vấn đề như: nội dung trùng lặp, lỗi canonical, lỗi robots.txt, lỗi server hoặc crawl budget bị giới hạn.
Lợi ích khi khắc phục tốt lỗi Index:
- Cải thiện khả năng hiển thị trên Google Search
- Giúp Googlebot thu thập dữ liệu nhanh và chính xác hơn
- Tăng tốc độ xếp hạng từ khóa và lưu lượng truy cập tự nhiên
- Giữ website ở trạng thái “sức khỏe SEO” ổn định, lâu dài
Trong GSC, mục Page Indexing được chia làm hai nhóm chính:
- Indexed (xanh): các trang đã được lập chỉ mục
- Not Indexed (xám): các trang chưa được lập chỉ mục
Ở bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết cơ chế hoạt động của Google, các nhóm lỗi Not Indexed phổ biến và cách xử lý hiệu quả nhất để website của bạn được index nhanh và bền vững.
I. Cơ Chế Hoạt Động Của Google Trong Quá Trình Lập Chỉ Mục
Đầu tiên, bạn cần hiểu cơ chế hoạt động của Google đối với dữ liệu website:
Discover → Crawl → Index → Serve (Rank)
Phát hiện → Thu thập (quét) → Lập chỉ mục → Phân phát (xếp hạng)
Hiểu rõ quy trình này giúp bạn xác định được nguyên nhân gốc rễ khi trang không được lập chỉ mục hoặc bị loại khỏi kết quả tìm kiếm (SERP).
II. Phân Biệt Hai Nhóm Index Trong Google Search Console
1. Nhóm Indexed (Đã được lập chỉ mục)
Ý nghĩa
- Các URL đã được Google thu thập thông tin và đưa vào kho chỉ mục.
- Có khả năng hiển thị trên kết quả tìm kiếm (SERP).
- Google đánh giá trang có chất lượng tốt, không có lỗi kỹ thuật nghiêm trọng.
- Số trang được lập chỉ mục càng cao (so với tổng số trang hợp lệ) càng chứng tỏ website hoạt động ổn định.
Nguyên tắc tối ưu
- Kiểm tra Robots.txt, Noindex, Canonical: tránh chặn Google nhầm.
- Sitemap: tạo và cập nhật file XML, submit lên GSC để giúp Google hiểu cấu trúc web.
- Chất lượng nội dung: đảm bảo trang không lỗi kỹ thuật, nội dung tốt, đúng intent người dùng.
- Internal link: xây dựng liên kết nội bộ hợp lý, giúp Googlebot dễ thu thập dữ liệu.
2. Nhóm Not Indexed (Chưa được lập chỉ mục)
Ý nghĩa
Là các URL chưa được lập chỉ mục bởi Google. Có nhiều nguyên nhân khác nhau, được liệt kê chi tiết trong phần “Why pages aren’t indexed?” dưới đây.
Nguyên tắc xử lý chung
- Xác định nguyên nhân cụ thể: rà từng URL xem thuộc loại nào, có nên index hay không.
- Xử lý nguyên nhân gốc:
- Nếu cố ý chặn index (noindex, redirect, canonical) → giữ nguyên.
- Nếu cần index → tìm nguyên nhân, fix lỗi rồi ép index lại (qua GSC Inspect hoặc tool hỗ trợ).
- Validate (Xác thực) lại nhóm URL sau khi xử lý để Google crawl và cập nhật kết quả mới.
III. Chi Tiết Các Nguyên Nhân “Not Indexed” Và Cách Xử Lý
1. Discovered – Currently Not Indexed
(Đã phát hiện thấy – Hiện chưa được lập chỉ mục)
- Google đã phát hiện URL nhưng chưa crawl, thường do crawl budget giới hạn hoặc web có quá nhiều trang.
- Kiểm tra: file robots.txt, sitemap, thẻ noindex, Crawl stats có bất thường không.
2. Crawled – Currently Not Indexed
(Đã thu thập dữ liệu – Hiện chưa được lập chỉ mục)
- Google đã crawl nhưng chưa index do nội dung yếu, trùng lặp, kém chất lượng.
- Xử lý: cải thiện nội dung, giảm thin content, tối ưu UX, tránh duplicate.
3. Excluded by Noindex Tag
(Bị loại trừ bởi thẻ “noindex”)
- URL có thẻ noindex nên Google không lập chỉ mục.
- Kiểm tra: nếu chủ đích → giữ nguyên, nếu không → gỡ thẻ noindex.
4. Blocked by Robots.txt
(Bị chặn bởi file robots.txt)
- URL bị chặn bởi lệnh Disallow.
- Kiểm tra: nếu đúng chủ đích → giữ nguyên, nếu sai → bỏ chặn để được index.
5. Duplicate, Google chose different canonical than user
(Trang trùng lặp – Google chọn canonical khác với người dùng)
- Google chọn URL khác làm canonical.
- Nguyên nhân: trùng nội dung, lỗi kỹ thuật, hoặc URL có/không dấu “/”.
- Cách xử lý: đồng nhất URL, đảm bảo canonical chuẩn.
Có thể bạn sẽ quan tâm về chủ đề: Thẻ Canonical là gì? Cách sử dụng thẻ Canonical chuẩn SEO tránh trùng lặp nội dung
6. Duplicate Without User-Selected Canonical
(Trùng lặp – Chưa chọn trang chính tắc)
- Trang bị đánh giá là trùng lặp nhưng không có thẻ canonical.
- Thường gặp ở /feed/, /page/.
- Xử lý: gắn canonical chuẩn hoặc chặn robots.
7. Alternate Page With Proper Canonical Tag
(Trang thay thế có canonical hợp lệ)
- URL có canonical trỏ về URL khác nên không được index.
- Kiểm tra: nếu đúng chủ đích → giữ nguyên, nếu không → chỉnh lại canonical.
8. Page With Redirect
(Trang có lệnh chuyển hướng)
- URL đang redirect nên không được index.
- Xử lý: kiểm tra xem redirect có đúng ý định không.
9. Redirect Error
(Lỗi chuyển hướng)
- Có thể là chuỗi redirect, vòng lặp, hoặc URL không hợp lệ.
- Xử lý: gỡ redirect sai, chuyển đến URL hợp lệ.
10. Server Error (5xx)
(Lỗi máy chủ)
- URL bị lỗi server nên không index được.
- Xử lý: khắc phục lỗi server, đảm bảo trả về mã 200, rồi submit lại index.
11. Not Found (404)
(Không tìm thấy trang)
- URL không tồn tại hoặc bị xóa.
- Kiểm tra: nếu trang không dùng → giữ nguyên 404 hoặc chặn robots.
- Nếu còn dùng → khôi phục về mã 200.
12. Soft 404
(404 mềm)
- Trang không có nội dung chính, chỉ có header/footer.
- Thường gặp ở trang trống hoặc danh mục không có sản phẩm.
- Xử lý: bổ sung nội dung hoặc trả về 404 thật.
13. Indexed, though blocked by robots.txt
(Đã lập chỉ mục dù bị chặn bởi robots.txt)
- Google đã index dù file robots chặn.
- Xử lý:
- Nếu cần chặn → kiểm tra lại và gửi Removals để deindex.
- Nếu không cần chặn → gỡ Disallow để Google crawl bình thường.
IV. Sau Khi Sửa Lỗi Index Trên GSC
Sau khi fix xong từng nhóm lỗi, hãy:
- Thực hiện bước Validate (Xác thực) trên GSC.
- Submit lại Sitemap, fetch lại robots nếu có thay đổi.
- Kiên nhẫn chờ cập nhật, vì dữ liệu GSC không cập nhật tức thì (phụ thuộc Crawl Budget từng web).
V. Một Số Lưu Ý Quan Trọng
- Nhóm Not Indexed (xám) luôn tồn tại ở mọi website, chỉ khác nhau về số lượng.
- Hiện nay xuất hiện tình trạng spam index khá nhiều theo dạng như: “https://thietkewebxin.com/?game/Cơ Cấu Giải Thưởng Power 6” có website lên tới hàng chục nghìn link như vậy. Để tránh tình trạng này hãy tham khảo bài viết…
- Đây không hẳn là lỗi (Error) mà là thông báo (Notice) – không cần ép về 0.
- Không phải càng nhiều Indexed càng tốt – đôi khi ít nhưng chất lượng cao mới hiệu quả.
- Hãy hiểu rõ cấu trúc và loại URL của website mình:
- Loại nào cần index
- Loại nào không nên index
Khi đó bạn mới kiểm soát chính xác việc lập chỉ mục của Google với website của mình.
Kết luận
Hy vọng những kinh nghiệm nhỏ trên giúp anh em hiểu rõ hơn về cơ chế index của Google và xử lý hiệu quả các lỗi lập chỉ mục trên Google Search Console.
Hãy nhớ: SEO kỹ thuật không chỉ là fix lỗi, mà là tối ưu toàn diện hệ thống crawl – index – rank để website phát triển bền vững.
Nguồn: Bá An – Cộng đồng SEO Mũ Trắng Việt Nam
